Sevgili ODAK okurları,
Beni kendinize muzip bir yol arkadaşı edinin
Yazma işine ciddiyetle yaklaşıp, amacım siz okurları gülümsetmek,
Yani yerler görmenizi sağlamak olacak
Okurken elinizin değdiği satırları tarihle donatacağım.
Ben şimdi sokaklarında kol kola gezebileceğiniz o güzel şehirde sizi bekliyorum.
Hazırsanız Dünya Kültürel Mirası, Safranbolu'nun kaplarını aralıyoruz…
Safranbolu, UNESCO'nun "Dünya Kültür Mirası" ilan ettiği bir ilçe Karabük'e bağlı.
Tabela nüfusu 69 Bin 449,
Kent temiz, huzurlu.
Safranbolu korunarak bugünlere kadar gelmeyi başarmış tarihi bir kent.
Masallardan fırlamış gibi görünen sevimli bir kasaba,
Tarihi duvarlarında saklamış, dile gelmeyi bekleyen heybetiyle karşımızda yükselen konaklar…
Safranbolu'daki bir konak daha yardıma çağırıyor yetkilileri.
Tatlı tatlı soluyan bir ev, gizli bir dolap ve ortadan kaybolan kadife keseler…
Haydi bakalım, çık işin içinden çıkabilirsen!
Kimi zaman bir paragrafı oluşturacak kadar çok cümle kurmanıza neden olan durumlar için atasözleri ve deyimler devreye girer.
Aslında kültürel zenginliğin en büyük göstergesidir bu söz kalıpları
“Dolap çevirmek” deyimi de bunlardan sadece bir tanesi…
Türk Dil Kurumu'na göre, "hile, düzen ve dalavere ile iş yapmak" manasına gelir.
Bu deyimin ortaya çıkış hikayesi ise inanamayacaksınız ama…
Osmanlı dönemine kadar uzanıyor…
Bu değimin çıkış hikayesi ise Safranbolu’da hayat bulduğu konaklarda anlatılıyor…
“Dolap Çevirmek” Deyiminin Hikayesi
“Haremlik ile selamlık arasındaki iletişimin sağlandığı dolaplar, eski konaklarda bulunuyordu. Söz konusu dolaplar haremlik-selamlık bölmesinin arasında ağaçtan, silindirik, alt ve üst kısımlarından bir mil ile tutturularak çevrilen dolaplar şeklindeydi. Birbirine ilgi duyan ev sahiplerinin durumdan haberdar olmasını istemeyen konak görevlileri, bu dolap yardımıyla haberleşiyordu. Bunu fark eden ev sahipleri ise bu duruma siz ne dolap çeviriyorsunuz demesinden dolayı ortaya çıkmış bir deyimdir.”
Yani tamamen gizli yapılan bu iş, aslında 'dolap çevirmek' deyimini tam anlamıyla karşılamıyor mu?
Karabük Safranbolu merkezli bir turizme sahip
Yetkililerden edindiğim bilgilere göre;
Safranbolu turizmini ayakta tutabilmek için yılın belli aralıklarında birçok etkinlik düzenlenmekte.
Onun dışında Safranbolu’yu ziyaret eden konuklar için alternatif rotalar planlanırken,
Gün boyu süren etkinliklerle eğlenceli bir gün sunuluyor sizlere…
Osmanlı kenti Safranbolu soyut ve somut değerleriyle çok önemli bir kent
Safranbolu’nun bilinen geçmişini MÖ 3000 yıllarına kadar tarihlendirebilmekteyiz.
Bölge, Hititler, Firigler, dolaylı yoldan Lidyalılar, Persler, Helenistik Krallıklar, Romalılar, Selçuklular, Çabanoğulları, Candaroğulları ve Osmanlı İmparatorluğu gibi birçok medeniyeti sofrasında ağırlamıştır.
Safranbolu Kalesi’nin bugünkü Kent Tarihi Müzesinin ya da eski Hükümet Konağı’nın bulunduğu tepe,
Türklerin kesin egemenliğine 1196 yılında geçmiştir.
Safranbolu / Yörük Köyü
Safranbolu ziyaretimizde ilk durağımız Yörük Köyü…
Birbirinden güzel konakları ve taş döşeli sokaklarıyla karşılıyor bizleri
Safranbolu’daki Yörük Köyü’nde 93 tescilli eser bulunuyor
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 1997’de Türk-Türkmen köyü oluşu ve tarihi yapılarının görkemi nedeniyle koruma altına alındı.
Yörük Köyü’nün önemli isimlerinden Hasanzade İbrahim Çeyrek’in kızı,
Ayşe Leyla Gencer…
1928 – 2008
Devlet operasında görev almış
20. Yüzyılın en ünlü Sopranolarından biri.
Batı ülkelerinde “La Diva Turca” olarak ün yapmıştır.
72 eserden oluşan repertuarıyla 208 ayrı yerde 425 temsil vermiş.
Usta Sanatçı “Devlet Sanatçısı” unvanını, 1988 yılında kazanmıştır.
FOTO ALTI: Ayşe Leyla Gencer’in büstü ve baba ocağı tarihi konak
Bu şirin ve küçük köyün girişinde bizleri
Birbirinden renkli tezgahlarıyla köy halkı karşılıyor
Yöresel ürünlerden tutun,
Meyve sebzeye kadar her şey var…
Köyün havasından mı yoksa tarihinden midir bilinmez.
Büyük bir içtenlik ve samimiyetle karşılıyor sizi
Tezgahı başında bekleyen amcalar…
FOTO ALTI :Yörük Köyünde kendi yetiştirdikleri ürünleri tezgahları başında satan çiftçiler.
Hıdırlık Tepesi…
Safranbolu’ya ilk gelen Türklerin konuşlandığı,
Yağmur duası ile Hıdırellez kutlamalarını yapmış olduğu önemli bir mekan.
Hali hazırda Köstendil Kaymakamı Hasan Paşa’nın Türbesi (1845)
Hızır (Hıdır) Paşa’nın mezarı,
Kurtuluş Savaşı kahramanlarından Dr. Ali Yaver Ataman’ın (1955) anıt mezarı,
İki adette namazgah bulunmaktadır.
Foto Altı 5: Karabük’ün Safranbolu ilçesinde bulunan Hıdırlık tepesinden şehrin genel görünümü .
Cinci Han Kervan Sarayı…
Safranbolu tarihi çarşıya ulaştığımızda karşımıza çıkacak olan ilk yapı Cinci Hamamı’dır.
Cinci Hamamı günümüzde halen aktif olarak kullanılmaktadır.
17. yüzyılda inşa ettirilmiştir.
Safranbolu halkının “Yeni Hamam” olarak adlandırdığı yapı,
Cinci Hoca Hüseyin Efendi’den ötürü “Cinci Hamamı” olarak anılmaktadır.
Cinci Hanı, 2 katlı 63 odalı olup, otel, restaurant, cafe olarak hizmet vermektedir.
1645 yılında inşa edilen han ve hamam bugün Safranbolu’nun en popüler iki yapısı olmayı başarmıştır.
FOTO ALTI: Cinci Han Kervan Sarayı
Demirciler Arastası, Çarşısı…
Sadrazam İzzet Mehmet Paşa tarafından 1796 yılında kuruldu,
Akçasu deresinin iki yakasında yer alıyor.
Sıcak, soğuk demircilik el sanatlarının üretildiği tarihi Demirciler Çarşısı, 226 yıldır hizmet vermeye devam ediyor.
İlk açıldığında 40 demirci dükkanın yer aldığı çarşıda…
Artık bu işle uğraşan usta sayısı beş parmağı geçmiyor.
Çünkü ustalar işi öğretecek çırak bulamıyor, koruma altındaki ilçenin restore edilen evlerinde
Yarım asırlık ustaların ellerinden çıkan kilitler ve kapı tokmakları kullanılıyor.
Ustalar mesleklerinin yok olma endişesiyle tedirginlik yaşıyor.
Kılıç, kalkan, miğfer gibi değişik malzemelerinde yapıldığı çarşı,
Yerli ve yabancı birçok turistin ilgisini çekiyor.
FOTO ALTI: Demirciler Arastası Safranbolu/Karabük
FOTO ALTI: Safranbolu’ya adını veren endemik bitki türü Safran Çiçeği’nin heykeli
Safran Bitkisi…
Safranbolu’ya adını veren endemik bitki Safran Çiçeği’nin heykeli ise kent meydanında yer almaktadır.
Safran Çayı- Safran Lokumu…
Safran; uzun ömürlü, mavi-mor yaprakları bulunan, çiçekleri son baharda açan bir bitkidir.
Safran diğer baharatlar arasında en pahalı baharat bitki türüdür.
Safran;
Depresyondan tutun,
Kalp ve damar sağlığı, kolesterol, kanserli hücre tedavisi,
Göz hastalıkları, deri, karaciğer, ağız ve saç sağlığı ve
Vücut ısısını dengelemek gibi birçok rahatsızlığın tedavisinde kullanılmaktadır.
Safran lokum üretiminde de kullanıldığı gibi
Çayı da rahatlıkla günlük tüketime uygundur “Safran Çayı”
Bir bardak Safran çayı için 5 ila 10 arasında Safran kullanmak yeterli oluyor.
FOTO ALTI: Safran çayı ve Safranlı Lokum
Kristal Cam Teras Safranbolu …
Safranbolu'da Tokatlı Kanyonu üzerine yapılan Kristal Cam Teras,
Cam terasın yerden yüksekliği 80 metre iken, genişliği ise 11 metredir.
Yaklaşık 75 tona kadar ağırlık taşıyabilme kapasitesine sahip.
Muhteşem doğa ile iç içe olan teras ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunuyor.
Teras 100 metrekarelik bir alanla tek seferde 400 kişiyi birden taşıma kapasitesiyle heybetini gözler önüne seriyor.
Burada aksiyon severlerin çok beğeneceği Zipline cüzi miktarlarla misafirlerini bekliyor.
FOTO ALTI: Safranbolu'da Tokatlı Kanyonu üzerine yapılan Kristal Cam Teras
