Hızlı nefes alıp vermeden emerken zorlanmaya, morarmadan çabuk yorulmaya, göğüs ağrısından bayılmaya…
Bebeklerde ve çocuklarda yaşa göre değişik sinyallerle kendini belli eden doğumsal kalp hastalığı, bazen de hiçbir belirti vermeden sinsi bir şekilde ilerleyebilir. Doğumsal kalp hastalığının bazen anne karnında bile teşhis edilemeyebildiğini belirten Acıbadem Ataşehir Hastanesi Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Prof. Dr. Ayhan Çevik, bu nedenle dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor.
Doğumsal Kalp Hastalığı Erken Teşhis Edildiğinde Tedavi Kolaylaşır
Ailelerin, doğumsal kalp hastalığı varlığını öğrendiklerinde büyük bir şok yaşadığını ifade eden Prof. Dr. Ayhan Çevik, hastalığın erken teşhis edilmesi durumunda günümüzde tedavisinin kolaylıkla yapılabildiğini belirtiyor. Prof. Dr. Çevik, “Aileler yeterince bilgilendirildiğinde endişe ve panik yaşamadan gerekli tedavi programlarını uygulayarak bu durumu atlatabiliyorlar,” diyor.
Teknoloji ve Tıptaki Gelişmelerle Erken Teşhis Mümkün
Son yıllarda teknoloji ve tıptaki hızlı gelişmeler sayesinde doğumsal kalp hastalıkları anne karnında 16. haftadan itibaren Fetal Ekokardiyografi ile görülebilir hale gelmiş olsa da, bazı durumlarda hamilelik döneminde yapılan tarama ve testlere rağmen tespit edilemeyebilir. Kalp hastalıkları, kalbin yedek rezervleri tükenene kadar belirti vermeden ilerleyebilir. Her 100 bebekten birinin doğumsal kalp sorunu ile dünyaya geldiğini belirten Prof. Dr. Çevik, erken tespit edilen kalp hastalıklarının tedavisinin kolaylıkla yapılabildiğini vurguluyor.
Belirtiler Ortaya Çıktığında Tedavi Zorlaşır
Prof. Dr. Çevik, “Geç kalınan ve belirtiler ortaya çıktığında tespit edilen hastalıklarda ise tedavi zorlaşmakta ve tedaviden fayda görme oranı azalmaktadır. Bu nedenle sağlıklı bebek ve çocuk takiplerinizde kalp damar sağlığını ihmal etmemek çok büyük önem taşımaktadır,” diyor. Modern tıbbi cihaz ve tedavi yöntemleri sayesinde, erken dönemde teşhis edilen doğumsal kalp hastalıklarının kolaylıkla tedavi edilebildiğini, ameliyata gerek kalmadan anjiyo yöntemiyle de sorunun üstesinden gelinebildiğini belirtiyor.
Fetal Ekokardiyografi ile Anne Karnında Teşhis
Anne karnında 16. haftadan itibaren Fetal Ekokardiyografi ile teşhis imkanı bulunuyor. Annenin karın cildi üzerinden gerçekleştirilen bu ultrason yöntemi sayesinde teşhis konulduktan sonra tespit edilen anormalliklere göre uygun tedavi programı başlatılıyor. Prof. Dr. Çevik, “Doğumsal kalp hastalığı tespit edilmesi durumunda periyodik takip, doğumun hazırlanması, doğumdan sonra ilk değerlendirmeler ve gerekli görüldüğünde ilk müdahaleler planlanmaktadır. Uygun tedbirler alınması ve programlı doğumların oluşturulması durumunda son derece başarılı ve yüz güldürücü sonuçlar elde edilmektedir,” diye ekliyor.
Doğumdan Sonra Yakın Takip ve Müdahaleler
Örneğin; doğum planlandığında kardiyoloji ve yoğun bakım ekipleri tüm hazırlıkları yaparak doğuma refakat etmekte ve gereken tüm müdahaleler anında uygulanmaktadır. Doğum sonrasında ise çok yakın izlem altında planlanan gerek anjiyo gerekse diğer operasyonlar güvenli bir şekilde uygulanmaktadır.
Kalp Hastalıklarının Yaşa Göre Belirtileri
Tüm yaş gruplarında hiçbir belirti olmadan doğumsal veya edinsel kalp hastalığı bulunabileceğine dikkat çeken Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Prof. Dr. Ayhan Çevik, çocuklarda kalp hastalıklarının belirtilerinin yaş gruplarına göre değişebildiğini söylüyor. Prof. Dr. Çevik bu belirtileri şöyle açıklıyor:
Yenidoğan ve Bebeklerde:
- Hızlı nefes alıp verme
- Emerken zorlanma
- Aralıklı sık emme isteği
- Yeterli kilo alımı olmaması
- Morarma
- Huzursuzluk
Süt Çocuğu ve Oyun Çocuklarında:
- Büyüme gelişme geriliği
- Efor aktiviteleri ile ortaya çıkan şikayetler
- Çabuk yorulma
Okul Çocukları ve Ergenlikte:
- Göğüs ağrısı
- Çarpıntı
- Çabuk yorulma
- Nefes açlığı hissetme
- Bayılma
Mor Bebek Sendromu: Kalp Hastalığının Belirtisi
Yenidoğan ve bebeklerde doğumsal kalp hastalıklarının belirtilerinden biri olan ve halk arasında 'Mor Bebek Sendromu' olarak bilinen morarma ile ilgili bilgiler veren Prof. Dr. Ayhan Çevik, “Bebeklerde morarma, tıbbi olarak ağız içi ve dilde ortaya çıkan renk koyuluğunu ifade etmekte ve kandaki oksijen değerinin düşmesi sonucu olmaktadır. Bu durum kalp hastalıklarında olduğu gibi akciğer hastalıklarında da görülebilir. Tipik morarma ile ortaya çıkan kalp ve damar hastalıklarında akciğere kan taşıyan kalp odacıkları veya damarlarda hastalıklar tespit edilmektedir. Morarma gözlenmesi durumunda vakit kaybedilmeden sebebinin ortaya konması gerekmektedir. En kritik sebepler kalp ve damar hastalıkları olmakla birlikte, kalp dışı (solunum sistemi, nörolojik gibi) nedenlerle de olabilir. Kardiyolojik nedenler ekokardiyografi ismi verdiğimiz testler ile kolayca anlaşılabilir,” diye açıklıyor.
