Sağlık Bakanlığı öncülüğünde sürdürülen haftada, tarama programlarının yaygınlaştırılması ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi öncelikli gündem maddeleri arasında yer alıyor.
Her yıl yüz binlerce insanı etkileyen ve küresel bir sağlık sorunu olarak öne çıkan kanser hastalığı, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ciddi bir tehdit oluşturmaya devam ediyor. Bu kapsamda her yıl 1-7 Nisan tarihleri arasında düzenlenen Kanser Haftası, halk sağlığı açısından büyük önem taşıyor.
Hafta boyunca düzenlenen etkinlikler, eğitim programları, seminerler ve ücretsiz tarama hizmetleri ile kanserin erken tanısı, önlenebilirliği ve tedavi edilebilirliği konusunda toplumun bilgilendirilmesi amaçlanıyor.
ERKEN TEŞHİSLE YÜZDE 90’A VARAN BAŞARI
Uzmanlara göre kanser, erken evrede tespit edildiğinde artık ölümcül bir hastalık olmaktan çıkıyor. Özellikle meme, rahim ağzı (serviks), kalın bağırsak ve cilt kanseri gibi türlerde erken teşhisle tedavi şansı %90’lara kadar yükseliyor. Bu noktada Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) büyük bir rol üstleniyor.
KETEM’ler, 81 ilde ücretsiz kanser taramaları sunarak toplumun her kesimine ulaşmayı hedefliyor. 40 yaş üstü kadınlara yönelik mamografi taramaları, 30-65 yaş arasındaki kadınlara HPV-DNA ve smear testleri, 50-70 yaş arasındaki bireylere ise gaitada gizli kan testleri düzenli olarak yapılıyor. Uzmanlar, “Tarama testleri acı verici değil, aksine hayat kurtarıcıdır” mesajını veriyor.
HER 5 KANSERDEN 1’İ ÖNLENEBİLİR
Tıbbi araştırmalara göre, dünya genelindeki kanser vakalarının yaklaşık %20’si tamamen önlenebilir. Sigara kullanımı, tek başına kansere bağlı ölümlerin %30’undan sorumlu. Bunun yanı sıra alkol tüketimi, sağlıksız beslenme, obezite, hareketsiz yaşam tarzı, çevresel toksinler ve kontrolsüz güneş ışığına maruz kalma gibi faktörler de kanser riskini ciddi oranda artırıyor.
Beslenme uzmanları, özellikle işlenmiş gıdalardan uzak durulmasını, sebze-meyve ağırlıklı bir diyetin benimsenmesini ve fast-food tarzı yiyeceklerden kaçınılmasını öneriyor. Günde en az 30 dakika yürüyüş yapmak ve ideal kiloyu korumak da kanserle savaşta önemli bir yer tutuyor.
PSİKOLOJİK DESTEK DE HAYATİ ÖNEMDE
Kanser sadece fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik bir mücadeleyi de beraberinde getiriyor. Tanı alan bireylerde yoğun stres, kaygı ve depresyon gibi duygusal sorunlar ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle uzmanlar, hastaların moralinin yüksek tutulması gerektiğini, destek gruplarının, terapi seanslarının ve aile desteğinin büyük önem taşıdığını belirtiyor.
Kanser Haftası kapsamında birçok hastanede moral konserleri, hasta ve hasta yakınlarına yönelik atölyeler, renkli etkinlikler ve sergiler düzenleniyor. Amaç, tedavi sürecini sadece tıbbi değil, ruhsal olarak da destekleyebilmek.
TOPLUMUN HER KESİMİ BİLİNÇLENMELİ
Sağlık Bakanlığı yetkilileri, bu haftanın sadece bir sağlık haftası olarak değil, toplumsal bilinçlenmenin mihenk taşı olarak görülmesi gerektiğini vurguluyor. Çocuklardan yaşlılara, kadınlardan erkeklere kadar her bireyin kendi risk faktörlerinin farkında olması ve kontrollerini aksatmaması gerektiği belirtiliyor.
Hafta kapsamında okullarda öğrencilere yönelik bilgilendirme sunumları, kamu spotları, sosyal medya kampanyaları ve bilgilendirici yayınlarla geniş bir farkındalık çalışması yürütülüyor.
Uzmanların ortak görüşü, kanserle mücadelede en büyük gücün farkındalık olduğu yönünde. Hastalığı tanımak, belirtilerini bilmek, taramaları ihmal etmemek ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarını hayatın bir parçası haline getirmek, kanser oranlarını düşürmede etkili bir yol olarak öne çıkıyor.
