Uçak pencerelerinin kare değil de yuvarlak olarak tasarlanmasının bir sebebi bulunmaktadır. Havacılık tarihinde trajik dönüm noktası şeklinde tabir edilen bir döneme kadar uzanan yuvarlak cam tasarımı herkes tarafından merak ediliyordu. İşte, uçaklardaki yuvarlak cam tasarımı gerçeği..
1950’li yıllarda uçak tasarımındaki ilk yeniliklerden birisi uçaklarda kare pencere kullanılmasıydı. Fakat bu tasarımın bir felakete yol açtığı öğrenildi.
“Kare pencere felaketi”
İlk ticari jet uçağı olarak bilinen Havilland Comet, 1950’lerin havacılık devriminde çok önemli bir rol oynadı. Comet tasarımının kare pencereleri, uçağın yüksek irtifalarda uçarken katlandığı aşırı koşullara dayanamadığı ve bu baskının da kazaya sebep olduğu bildirildi.
Uçaklardaki pencerelerin yuvarlak olmasının sebebi
Başlangıçta, uçak daha düşük irtifalarda ve daha düşükteki hızlarda uçtuğu için bu tasarım önemli bir risk oluşturmuyordu. Ancak uçaklar daha yüksekteki irtifalara ve daha yüksekteki hızlara çıktıkça bu pencerelerin yapısal sorunlar yarattığı görüldü.
Mühendisler, kabindeki basınç farklılıklarının uçağın gövdesinin genişleyip daralmasına neden olduğunu ve bu sürecin özellikle kare pencerelerdeki köşelerde ciddi gerilimler yarattığını fark etti. Keskin köşeler basıncı eşit olarak dağıtamadı ve zaman içerisinde çatlaklar oluştu. Bu durum uçağın yapısal bütünlük durumunu ehlikeye attı ve kaza riski oluşturdu.
“Yuvarlak pencereler basıncı yüzeye eşit olarak dağıtır”
Havilland Comet’in kazası sonrasında mühendisler uçak pencerelerinin tasarımlarını tekrar düşünmeye başladılar ve çözümün kare pencerelerin yerine yuvarlak pencereler kullanmak olduğunu ortaya çıkardılar. Dairesel pencerelerin basıncı yüzeye eşit dağıttığı stres noktalarını da ortadan kaldırdığı anlaşıldı. Bu tasarım, uçağın yapısal bütünlüğünü iyileştirdi ve uçuş güvenliğini de çok büyük ölçüde artırdı.
Dairesel pencerelerin diğer faydası da geliştirilmiş aerodinamiktir. Kavisli pencereler daha yumuşak hava akışı sağlar ve uçaktaki sürtünmeyi azaltır. Bu sadece güvenliği arttırmakla kalmaz, ayrıca da yakıt verimliliğini de artırır.
