Operasyonel faaliyetlerin yanı sıra gençleri önceleyen hareket tarzlarıyla “Siber Suçlarla Mücadele” hakkında ki tüm ezberler bu röportaj ile bozulacak. İşte gece gündüz demeden karakolları ev, mesai arkadaşlarını aile ve gençleri kardeş olarak nitelendiren Siber Suçlarla Mücadele ekiplerinin gerçek dünyası Bu özel röportajda, Siber Suçlarla Mücadele ekiplerinin dünyasına dair tüm ezberlerin nasıl bozulduğunu göreceksiniz.
SİBER SUÇLARLA MÜCADELE KAPSAMINDA YAPILAN FAALİYETLER GENEL OLARAK NELERDİR?
Siber suçlarla mücadele şube müdürlüğü olarak genellikle ödeme sistemleri ve bilişim suçlarıyla mücadele, çevrim işi çocuk tacizleri ve müsteşenliğiyle mücadele, çevrim işi yasadışı bahis ve kumarla mücadele, sanal devreye faaliyetleri dediğimiz sosyal medya üzerinden işlenen suçların ve paylaşımların takibiyle, diğer kolluk birimlerimize de destek amaçlı, teknik destek amaçlı adli bilişim faaliyetleri yürütmekteyiz. Ayrıca kendi görev alanımıza göre operasyon faaliyetleri yürütmekteyiz.
EN ÇOK KARŞILAŞAN, GÜNÜMÜZDE EN ÇOK KARŞILAŞILAN SİBER SUÇLAR NELERDİR VE BUNLARIN ÖNLEME YÖNTEMLERİ NELERDİR?
En çok karşılaştığımız suçlar olarak nitelikli dolandırıcılık suçları, nitelikli hırsızlık suçları, bilişim sistemine girme sistemi, engelleme, bozma, verileri yok etme suçları olarak bahsedebilirim. Nitelikli dolandırıcılık suçlarında tabii farklı yöntemler var. Ürün dolandırıcılığı gibi, vatandaşlarımız internet üzerinden bir ürün satın almak isterken ya da bir araç ya da gayrimenkul satın almak kaparo gönderiyorlar. Kaparo dolandırıcılığı da o adlandırıyorlar. Nitelikli hırsızlık konularında ise en çok karşılaştığımız zararlı yazılım yöntemiyle yapılan vatandaşlarımızın banka hesaplarını ele geçirmek suretiyle projeler ile Remote Access Projen dediğimiz, RAD virüsü dediğimiz yazılımlarla vatandaşlarımızın banka hesap bilgilerini dolandırıcı şahıslar ele geçirip buradaki maddi varlıklarını ele geçirebiliyorlar. Ayrıca bazı vatandaşlarımıza sosyal medya hesaplarını ele geçirmek amacıyla adımıza şöyle bir haber yapılmış. Farklı içeriklerde linkler göndererek sahte oluşturulan internet siteleri üzerinden sosyal medya hesaplarının arı yüzleri üzerinden kullanıcı adı ve şifrelerini ele geçirmek suretiyle sosyal medya hesaplarını ele geçirebiliyorlar. Buradan artık ele geçirdikten sonra farklı dolandırıcılık faaliyetleri başlayabiliyor. Bu aralarda en çok karşılaştığımız farklı bir suçluluğu ise bizim literatürde sazan sarmalı olarak adlandırdığımız araç alım satımlarında yaşanan dolandırıcılık faaliyetleri. Bunu şöyle örneklendirmem gerekirse. Siz aracınızı satışa koydunuz. Birisi de almak istiyor. Fakat dolandırıcı şahıs sizinle pazarlığa başlıyor. Sizinle anlaşıyor. Aracı ilanından kaldırtıyor. İlanınızın bir kopyasını kendisi paylaşmak suretiyle başka bir şahısla anlaşıyor. Fakat karşıdaki şahıssa ve alıcı şahıssa, satıcı şahıssa söylüyor ki gittiğiniz zaman, yüzle geldiğiniz zaman bizim kendisiyle ticari ilişkimiz var. Para konuşmayın. Tamamen parayı benimle konuşun. Benim bir akrabam gelecekti, arkadaşım gelecekti demek suretiyle alıcı ve satıcının arasında konuşmamasını sağlıyor. Noter işlemlerine gelindiğinde alıcı ve satıcı birbirinden haberdar olmadan dolandırıcı şahıssa parayı göndermiş oluyorlar. Bazen araç satışları gerçekleşiyor, bazen gerçekleşmiyor. Bu şekilde maddi menfaat elde edebiliyorlar. Ayrıca bazen işletmenimizin karşılaşabildiği bazı suçlarla, bazı suçlar gözlemleyebiliyoruz. Bunlardan bir tanesi men and the middle attack dediğimiz ortadaki adam saldırıları. Burada özellikle yurt dışına satış yapan firmalarımız ürünü gönderdikten sonra biliyorsunuz Proforma fatura, gönderiyorlar. Bu Proforma faturada ödeme bilgileri oluyor. Zararlı yazılım kullanma suretiyle ya da CO dolanır dediğimiz yöntemler kullanma suretiyle bu Proforma faturadaki İban bilgilerini değiştirme suretiyle oradaki alınması gereken ücret başka bir şahsına gidebiliyor. Ayrıca güvenlik duvarı kullanmayan özellikle bilgi işlem ağına sahip olmayan işletmelerimizde bir zararlı yazılım bir faturanın altına aktarılmış olabiliyor. O zararlı yazılım şirketlerin bilgisayarlarına bulaşması suretiyle bizim Fidye yazılımı (ransomware) diye tabir ettiğimiz bir zararlı yazılım şirkete bulaşıyor ve buradan çıkmanın yeterli. Orayı kullanın. Oradan çekilirsem bir daha açacak. Bir cümle iriden alabiliyorsun. Neredeydim abi? Bu zararlı yazılım Fidye yazılımı (ransomware), içinde zararlı
yazılım fidyeci zararlı yazılımı olarak adlandırıyor ve bu fidyeci zararlı yazılım bilgisayarlara bulaştıktan sonra şirketin ya da o işletmenin bütün verileri tabii ki şifreleniyor ve bunun karşılığında kripto para olarak ya da nakdi olarak belli miktarlar isteniyor şirketlerimizden ve şirketlerimiz bu şekilde mağdur olabiliyorlar. Buradan korunma yöntemi olarak bilinmeyen kaynaklardan gelen e-postaları şirketlerimizin ya da o muhasebe biriminde çalışan arkadaşlarımızın kesinlikle açmamaları böyle bir suçla karşılaşmaları durumunda da bize veya en yakın Cumhuriyet Savcılığı'na, en yakın konuk birimine müracaatta bulunmalarını istiyoruz.
BİR MAĞDUR GELDİ VE ŞİKAYETÇİ OLDUĞU DOĞRUDAN SİZE YA DA SAVCILIK KANALI'NA NASIL BİR SÜREÇ İŞLİYOR?
Mağdur vatandaşlarımız bize geldiği zaman ilk önce konu kendisinden dinleniyor, yöntemi araştırılıyor. Bu yöntem bizim görev alanımıza giriyorsa Cumhuriyet Savcılığı'na bilgi verilerek ilk ifade alma aşaması başlıyor. Tabii ki paranın blok edilme aşamasında, paranın kurtarılma aşamasında Cumhuriyet Savcılığı'nın talimatıyla bankalarla görüşülüp bununla ilgili savcımızın talimatları yerine getiriliyor. Daha sonrasında vatandaşımızın müracaatından sonra şu süreç başlıyor. Biz bilgi talepleri yapıyoruz. Nereden alışveriş yapılmış, parayı hangi İBAN numarasına göndermiş, oradan nereye aktarılmış, hangi kripto para şirketine aktarılmış gibi bu şekilde arkadaşlarımız araştırma yapıyorlar. Yaptıkları bu araştırmaları bir araştırma tutanı haline getiriyorlar. Akabinde şahıslara operasyon kapsamını gözaltına alıyoruz ya da evrakları ikmalen hazırlayıp Cumhuriyet Savcılığı'na teslim ediyoruz. Şu an bizim geçen sene 2023 yılında müdahale ettiğimiz suçlarda aydınlatma oranımız %86,5. Bu sene ve günümüze kadar aydınlatma oranımız özellikle dolanıcı suçlarında %93'ü bulmuş.
Ayrıca bizim sanal devriye faaliyetleri olarak adlandırdığımız önleme büro amirliğimizin yaptığı bazı çalışmalar var. Nedir bu çalışmalar? Sosyal medya üzerinden ve internet açık kaynakları üzerinden yapılan paylaşımları takip edip bu paylaşımların suç unsuru oluşturulması halinde ilgili kolluk birimine bildirmek, bizim görevimize giriyorsa işlemlerini yapmak. Akabinde adli bilişim faaliyetlerimiz var. Adli bilişim faaliyetlerimiz laboratuvar ortamında uluslararası yazılım ve donanımlara sahibiz. Bu yazılım ve donanımlarla farklı birimlerden gelen ya da kendi soruşturmalarımızda ki dijital materyallerin adli kopyalarını almak, bunları inceleyip buralardan deliller elde etmek, soruşturmaların aydınlatılması için bizim için önemli bir büro amirliği. Buradaki faaliyetlerimiz de bu şekilde. Sanal devreye faaliyetlerinde biliyorsunuz. Sanal devreye faaliyetlerinde biliyorsunuz. İnternet üzerinden farklı suçlar da işlenebiliyor. Kaçakçılık, terörist propagandası gibi suçlar da işlenebiliyor. Burada da arkadaşlarımız bu suçları tespit etmesi dahilinde hesabın tespitini yaparak ilgili kolluk birimine işlem yapılması amacıyla gönderiyorlar.
ÖNLEME VE SANAL DEVRİYE FALİYETLERİ VE SİBARAY NEDİR?
SİBERAY faaliyetleri, biz güvenli internet kullanımını topluma yaygınlaştırmak, çocukların daha güvenli internet kullanmasını arttırmak ve toplum bilinçlendirme tadına SİBERAY faaliyetlerimiz var. Bu faaliyetleri yürütüyoruz. Bu SİBERAY faaliyetleri kapsamında, Milli eğitime okullarda, özel okullarımızda çocuklarımıza güvenli internet kullanımı, dijital okuryazarlık, siber zorbalık konularında bazı konferans ve seminer faaliyetleri yaptı arkadaşlarımız. Akabinde vatandaşlarımızın yoğun olarak bulunduğu yerlerde, fuarlarda, aktivitelerde arkadaşlarımızın stant kurmak suretiyle orada vatandaşlarımıza bilgilendirme çalışması yapıyorlar. Bu senede 61.166 vatandaşımıza ulaşmış bulunmaktayız ilk 7 ayda. Bu faaliyetlerimizde istihbaratçıların önlenmesi açısından önem arz ediyor. Türkiye internet kullanımında şu an %86.5 gibi bir orana ulaşmış durumda yapılan araştırmalar kapsamında. Ve hani dikkat çekmek isterim ki bu yapılan araştırmalar kapsamında e-ticaret kullanım oranında ülkemiz dünya üçüncüsü olmuş. We Are Social diye bir araştırma şirketinin yaptığı araştırmada. Vatandaşlarımızın e-ticarette alışveriş yaparken ya da ürün alıp satarken daha dikkatli olması önem arz etmektedir.
Çevremiz yasadışı bahis ve kumarla mücadele kapsamında 30 Nisan 2024 tarihinde Afyonkarahisar merkezinde 21 ilde büyük bir operasyon yaptık. Bu operasyon kapsamında yasadışı bahis sitesinin kara para atlamasına sorumlu olan şahıslardan tutun da çağrı merkezi ve canlı destek çalışanlarına kadar, bu hesapları yöneten şahıslara kadar ve bu kara paranın yönlendirdiği kripto paradaki görev alan şahıslara kadar hepsini deşifre ettik. Afyonkarahisar merkezi 21 ilde yapılan operasyon kapsamında da 23 şahıs tutuklanan cezaevine gönderdik.
