EYT düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle birlikte, emekli sayısı hızla arttı. 2022 yılında çalışan-emekli oranında 2,1 gibi sağlıklı bir seviyeye ulaşılmışken, 2023 ve 2024 yıllarında yapılan düzenlemelerle bu oran hızla bozuldu. SGK verilerine göre, EYT çalışan-emekli oranına 0,5 puan etkide bulundu.
Ayrıca, enflasyonun yükselmesi ve buna bağlı olarak emeklilere bağlanacak aylıkların artması, birçok çalışanın emeklilik başvurusu yapmasına neden oldu. Bu da emekli sayısındaki artışa katkıda bulunan bir diğer faktör olarak öne çıkıyor.
6 İLDE EMEKLİ SAYISI ÇALIŞANLARI GEÇTİ
Haziran 2024 itibarıyla Türkiye’de 6 ilde emekli sayısı, çalışan sayısını geride bıraktı. Bu iller şu şekilde sıralanıyor:
Balıkesir
Çorum
Giresun
Sinop
Zonguldak
Bartın
Bu illerde emeklilerin sayısının, çalışan sayısını aşması, nüfusun yaşlanma hızını ve EYT’nin etkisini gözler önüne seriyor.
ÇALIŞAN-EMEKLİ ORANINDA 58 İLDE BOZULMA
Büyük şehirlerde de çalışan-emekli oranında düşüş yaşandı. İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Gaziantep, Adana, Sakarya, Bursa gibi sanayi ağırlıklı ve yüksek nüfusa sahip illerde, bu oran 0,01 ile 0,28 puan arasında bozulma gösterdi. Özellikle sanayi kentlerinde yaşanan bu durum, ekonomik dengeleri de etkileyebilecek bir risk olarak değerlendiriliyor.
Ancak turizm bölgeleri ve depremden etkilenen illerde çalışan sayısında artış kaydedildi. Bu bölgelerde genç nüfusun daha fazla iş gücüne katılması, emekli sayısındaki artışı dengeleyen bir faktör olarak öne çıkıyor.
EKONOMİ İÇİN RİSK UYARISI
Uzmanlar, 1 emekliye karşılık 2 çalışan oranının korunmasının ekonomik sürdürülebilirlik açısından kritik olduğuna dikkat çekiyor. Bu dengenin bozulması, sosyal güvenlik sistemine uzun vadede daha büyük yük getirebilir ve ekonomik riskleri artırabilir.
EYT ve emekli aylıklarına yönelik gelişmelerin, Türkiye'deki ekonomik dengeleri nasıl etkileyeceği önümüzdeki dönemde yakından izlenmeye devam edecek.