Kışın simgelerinden birisi olan salep, Anadolu ve çevre bölgelerde yetiştirilen bir orkide türü olarak bilinir. Türkiye’nin yanı sıra İran ve Yunanistan gibi bazı ülkelerde nemli ve serin iklim zamanında yetişen bu bitki hem lezzetiyle hem de sağlığa olan faydalarıyla ön plana çıkıyor.
Salep, tarih boyu Osmanlı saray mutfağının önemli bir parçası olmuş ve günümüzde de farklı içecek ve tatlılarda kullanılmaktadır. Fakat, aşırı ve düzensiz toplama sebebiyle salep nesli tükenmekte olan bir tür haline gelmiştir. Salep bitkisi CITES (Nesli Tehlike Altında Olan Türlerin Ticareti İle İlgili Sözleşme) çerçevesinde koruma altındadır ve doğadan toplanması toplanması yasaklanabilir. Bu yasak, bitkilerin doğal yaşam alanlarını koruyabilmek ve türlerin yok olmasını önlemek için uygulanmaktadır.
Salep bitkisini toplamanın cezası 2023 yılı itibarıyla yaklaşık olarak 244.315 TL’ye kadar uygulanabiliyor. Uzmanlar, bu bitkinin yumrularının oluşup hasat edilmesinin uzun yıllar aldığını söylüyor. Bu nedenle salep bitkilerinin sürdürülebilir üretimi önemlidir. Ülkemizde böyle bir yasak, salep gibi bazı doğal kaynakların korunma durumunu garanti altına alırken, ayrıca da önemli ekonomik ve turistik değere de sahiptir. Salep, Türkiye’de vazgeçilmez bir kış bitkisi olmaya devam ediyor, fakat bu değerli bitkinin hayatta kalması için koruyucu önlemlerin alınması gerekmektedir.
