Deprem bölgesinde yer alan Afyonkarahisar’da geçmişte hafızalarımızda yer alan acı ve yıkıcı birçok depremler meydana gelmiştir. Bunlardan bazıları vardır ki hafızamızda hala tazeliğini korur: Dinar ve Çay-Sultandağı depremleri
1995 DİNAR DEPREMİ: ACI BİR HATIRA
1 Ekim 1995 tarihinde, yerel saatle 17:57'de Afyonkarahisar'ın Dinar ilçesinde meydana gelen deprem, 6.2 büyüklüğünde bir felaket olarak kaydedildi. Bu depremde 90 vatandaşımız hayatını kaybetti, 14.156 bina hasar gördü. Deprem, Afyonkarahisar'ın yanı sıra Denizli, Isparta, Burdur ve Uşak illerinde de hissedilmiştir. Özellikle Dinar'a bağlı Yakaköy, Kızıllı ve Yapağılı mahallelerinde yoğun hasara neden olmuştu.
DEPREMİN ÖNCESİ VE SONRASI
Ana depremden altı ay önce bölgede yer sarsıntıları başlamış ve deprem gününe kadar 77 öncül yer sarsıntısı meydana gelmiştir. Depremden sonraki bir ay içerisinde ise 660 artçı sarsıntı kaydedilmiştir. Deprem sonrası Dinar-Çivril fayında 10 kilometrelik bir kırılma gözlemlenmiştir.
2002 ÇAY-SULTANDAĞI DEPREMİ: İKİLİ FELAKET
3 Şubat 2002 tarihinde, Afyon'a bağlı Sultandağı ve Çay ilçelerinde etkili olan art arda iki deprem meydana geldi. İlk deprem, yerel saatle 09:11'de Eber Gölü'nün güneyinde 6.5 büyüklüğünde; ikinci deprem ise saat 11:26'da Çay'ın batısında 5.8 büyüklüğünde meydana geldi.
YÜZEY KIRIKLARI VE ETKİLERİ
Depremler, yüzeyde doğuda Çay merkezde 1 km uzunlukta; Çay batısında Gerenlik çeşmesi ile Maltepe Köyü batısında 5 kilometre uzunluğunda yüzey kırığı oluşturdu. Kırık boyunca maksimum 20–30 cm; ortalama 5–10 cm’lik düşey atımlar gelişmiştir. Yerel topoğrafya ve sola sıçramaya bağlı olarak kırık boyunca 5–10 cm ters atımlar ve 2–3 cm sağa yanal atımlar gözlendi.
DEPREMLERİN YIKICI SONUÇLARI
Depremler, Konya, Ankara, Eskişehir, Kütahya ve Isparta illerinde hissedilmiş; özellikle Çay, Sultandağı, Bolvadin, Çobanlar, Şuhut, İscehisar ve Afyon şehir merkezinde büyük yıkıma neden oldu. Bu felaketler sonucunda 42 kişi hayatını kaybetmiş ve 4400 yapı ağır hasar gördü.
AFYONKARAHİSAR'IN DEPREM TARİHÇESİ
Bu bölgenin 2000 yıllık tarihinde yüksek şiddetli en az 18 deprem meydana gelmiştir. Cumhuriyet döneminde ise Dinar'da 1925 ve 1971 yıllarında etkili depremler yaşanmıştır. Afyonkarahisar, tarih boyunca birçok yıkıcı depreme maruz kalmış ve bu depremler bölge halkının hafızasında derin izler bırakmıştır.
GELECEKTEKİ RİSKLER VE ÖNLEMLER
Afyonkarahisar'da yaşanan bu depremler, bölgenin deprem riski yüksek bir alan olduğunu göstermektedir. Gelecekte olası depremler için bölgenin yapılaşma politikalarının gözden geçirilmesi ve afet hazırlıklarının artırılması büyük önem taşımaktadır. Bu tür doğal afetlere karşı hazırlıklı olmak, can ve mal kayıplarını en aza indirmek için kritik bir rol oynamaktadır.
