Özellikle çocuklar arasında hızla yayılabilen el ayak ağız hastalığı, ebeveynler için endişe kaynağı olabiliyor. El, ayak, ağız hastalığı; ağız içinde, el-ayak tabanlarında ve bez bölgesinde içi sıvı dolu döküntülerin (vezikül) gözlendiği virütik bir hastalıktır.
Hastalığın Yayılma Yolları
Doğrudan Temas
Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Manolya Kara, hastalığın enfekte kişilerle doğrudan veya enfekte yüzeylerle temas yoluyla kolayca bulaşabileceğini belirtiyor. Hastalığa yakalanmış bir kişinin burun akıntısı, tükürük, dışkı veya vücut sıvıları ile doğrudan temas etmek, ya da enfekte kişinin öksürmesi veya hapşırması yoluyla havada yayılan virüs parçacıklarının solunmasıyla bulaş gerçekleşebilir.
Enfekte Yüzeyler
Virüsle kontamine olmuş oyuncaklar, kapı kolları, yiyecek ve içecek kapları gibi yüzeylere temasın ardından ağız, burun veya gözlere dokunulmasıyla hastalık bulaşabilir. Bu nedenle, çocukların ortak kullandığı alanların ve oyuncak gibi ortak kullanılan nesnelerin temizliği son derece önemlidir.
Belirtiler ve Teşhis
Yaygın Belirtiler
El ayak ağız hastalığının belirtileri genellikle virüs bulaşmasından sonra 3-7 gün içinde ortaya çıkar. Doç. Dr. Manolya Kara, hastalığın bulgularını şöyle sıralıyor:
Hafif ya da orta dereceli ateş
Boğaz ağrısı
Baş ve kas ağrıları
Halsizlik
Kusma
Karın ağrısı veya ishal
Döküntüler ve Beslenme Zorlukları
Özellikle ağız içinde ve çevresinde, el-ayak tabanlarında, bez bölgesinde belirgin içi sıvı dolu döküntüler gözlenebilir. Hasta, ağız içindeki lezyonlara bağlı olarak beslenmekte zorlanır. Bu belirtilerle hastalık klinik olarak tanınabilir. Ancak ateşin uzaması ya da komplikasyon varlığında kan testlerine başvurulabilir.
Korunma ve Tedavi
El Hijyeninin Önemi
Hastalıktan korunma ve yayılmasını önlemek için uygulanacak en önemli strateji el hijyeninin sağlanmasıdır. Doç. Dr. Manolya Kara, korunma yöntemleri konusunda şu bilgileri veriyor: "Ellerin sık sık ve doğru şekilde yıkanması, hastalığın yayılmasını önlemenin en etkili yollarından biridir. Özellikle yemek yemeden önce, tuvalet kullanımından sonra ve hasta biriyle temas ettikten sonra mutlaka eller yıkanmalıdır."
Kişisel Eşyaların Paylaşılmaması
Havlu, bardak, çatal-kaşık, oyuncak gibi kişisel eşyalar paylaşılmamalı, virüsle kontamine olabilecek yüzeyler düzenli olarak temizlenerek dezenfekte edilmelidir. Hasta olan kişilerle temastan kaçınılmalı ve hastalığa yakalanmış çocuklar kesinlikle okula veya kreşe gönderilmemelidir.
Bağışıklık Sistemi Güçlendirme
Bağışıklık sisteminin güçlü tutulması, enfeksiyon riskini azaltabileceği için yeterli ve dengeli beslenme önemlidir.
Yaz Aylarında Ekstra Dikkat Gerekiyor
Ortak Kullanım Alanları
Yazın ortak kullanım alanlarının başında gelen çocuk havuzları, hastalığın yayılmasını hızlandırabilir. Doç. Dr. Manolya Kara, "Bu nedenle virüsle enfekte olan oyuncakların paylaşılması, ortak kullanım alanları, çocuk havuzu gibi yerlerde hastalık kolaylıkla yayılabilir" dedi.
Hijyen Kurallarına Uyum
Yaz aylarında hijyen kurallarına daha fazla dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Dr. Kara, özellikle havuzların yaygın olarak kullanıldığı yaz aylarında bu enfeksiyonun daha sık görüldüğünü belirtti. Hijyen kurallarına dikkat edilmesi ve belirtilerin erken fark edilmesi hastalığın yayılmasını önlemek için büyük önem taşıyor.
El ayak ağız hastalığı, yaz aylarında çocuklar arasında yaygınlaşabilen bir enfeksiyon olduğundan, ebeveynlerin bu hastalık hakkında bilinçli olması ve gerekli önlemleri alması büyük önem taşımaktadır.
