2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nden yaptığı derlemeye göre, demir yollarında güvenli, konforlu ve çevreye duyarlı ulaşım hizmetlerinin sağlanması amacıyla çalışmalar yürütülüyor.
Demir yolunun yolcu ve yük taşımadaki payının artırılması için faaliyetler hızlandırıldı. Demir yolu yatırımlarında yük taşımacılığına odaklanılarak mevcut hatların standartlarının yükseltilmesi, yüksek standartlı demir yolu yatırımlarına hız verilmesi, sanayi bölgelerinin, limanların ve lojistik merkezlerin iltisak hatlarıyla ana hatlara bağlanması, modlar arası taşımacılığın yaygınlaştırılmasıyla lojistik maliyetlerin azaltılmasını sağlayacak altyapı yatırımlarının önceliklendirilmesi hedefleniyor.
Bu kapsamda, bütünleşik kalkınma yaklaşımıyla bölgesel endüstrilerin liman ve demir yolu bağlantıları kurularak üretim ve yük merkezlerinin uluslararası pazarlara erişimlerinin güçlendirilmesi planlanıyor. Sanayi bölgeleri ve limanların mevcut demir yolu ağına bağlantısını sağlamak için önceliklendirilmiş iltisak hatları programının tamamlanması hedefleniyor.
Bu amaç doğrultusunda, demir yolu inşaatı, işletme işleri ve hizmetlerine gelecek yıl için 309 milyar 617 milyon 688 bin lira ayrılırken 2026'da 348 milyar 465 milyon 845 bin lira ve 2027'de ise 377 milyar 560 milyon 875 bin lira harcama yapılması öngörülüyor. Gelecek yıl çift hatlı demir yolu uzunluğunun toplam ana hat içindeki payının yüzde 18, 2026'da yüzde 19 ve 2027'de ise yüzde 21'e yükseltilmesi planlanıyor.
Demir yolu mevcut hat uzunluğunun 13 bin 919 kilometreden 2025'te 14 bin 275 kilometreye çıkarılması hedeflenirken, hat uzunluğunun 2026'da 14 bin 605,23 kilometre ve 2027'de 15 bin 934 kilometre olması öngörülüyor.
Bu kapsamda, 2025'in sonunda Ankara-İstanbul T26 ve Çerkezköy-Kapıkule projelerinin, 2026'nın sonunda Ankara-İstanbul Doğançay Ripajı-2, Gebze-Köseköy 3.- 4. ve 5. Hat, Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli (Osmaneli-Bursa kesimi), Filyos İltisak Hattı, Çukurova İltisak Hattı projelerinin ve 2027'nin sonunda Sincan-Yenikent-Kazan-Soda, Konyaray, Karaman-Ulukışla, Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep ve Ankara-İzmir (Polatlı Afyon kesimi) projelerinin tamamlanması planlanıyor.
Yolcu taşımacılığı içindeki payının da artırılması için demir yoluna yatırımlar sürüyor. Demir yolunun yolcu taşımacılığının içindeki payının gelecek yıl yüzde 5,93'e çıkarılması, bu payın 2026'da yüzde 6,12 ve 2027'de yüzde 6,3 olması planlanıyor. Hızlı tren hat uzunluğunun 2025'te 2 bin 607 kilometreye, 2026'da 2 bin 843 kilometreye ve 2027'de 4 bin 122 kilometreye yükseltilmesi hedefleniyor.
Yük taşımacılığı içinde demir yolunun payı artırılacak
İhracatta büyük imkan sağlaması beklenen lojistik merkezlerle Türkiye'nin bölgesinde önemli bir lojistik üs haline getirilmesi ana hedefleri doğrultusunda birçok büyük projenin yanında demir yolunun da bu alanda daha yoğun kullanılması için çalışmalar yürütülüyor. Kombine taşımacılık, lojistik ve tehlikeli mal taşımacılığında, demir yolu hat verimliliğinin bu yıl sonuna kadar yüzde 3,28'e, gelecek yıl yüzde 4,09'a, 2026'da yüzde 4,86'ya ve 2027'de ise yüzde 5,98'e ulaştırılması bekleniyor. Toplam yük taşımacılığı içinde demir yolu payının 2025'te yüzde 6,76'ya, 2026'da yüzde 7,53'e ve 2027'de yüzde 7,7'ye yükseltilmesi öngörülüyor.