Siirt'in Tillo ilçesine bağlı Sinep köyünde yetişen yerel endemik bir bitki olan Siirt adaçayı (Salvia Siirtica), koparıldığında 387 bin 141 lira ceza ile karşılaşıyor. Tillo ilçesine bağlı Sinep köyü mezarlığında yetişen bu bitki, tek yaşama alanına ve nesli kritik tehlike altında bulunan bir tür olarak IUCN kriterlerine göre koruma altına alınmış durumda.
Bilimsel Bakış: Siirt Adaçayının Özellikleri
Siirt Üniversitesi (SİÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Başkanı Doç. Dr. Mehmet Fidan, adaçayının ballıbabagiller familyasından olduğunu belirtiyor. Ülke genelinde bulunan yaklaşık 100 tür adaçayından 50'den fazlasının endemik olduğunu vurgulayan Fidan, Siirt adaçayının bu endemik türlerden biri olduğunu ifade ediyor. Adaçayının özelliklerine dair şu bilgileri veriyor: "Yeryüzünde sadece Siirt'te belirli bir noktada yayılışı bulunmaktadır. Yılın 15-20 günlük bir süresinde çiçek açıyor, ondan sonra çiçeklerini kapatıp meyve oluşturmaya başlıyor."
Koruma Önlemleri ve Yasal Yaptırımlar
Siirt adaçayının kritik seviyede tehlikede olduğunu ve bu nedenle koruma altına alındığını hatırlatan Fidan, bu türün koparılması durumunda ağır bir cezanın uygulandığını belirtiyor. Köy mezarlığında yetişen bu bitkinin doğal yayılış alanının önemine dikkat çekiyor ve ekliyor: "İnancımız gereği mezarlıklar bitkilerin korunması için çok önemli alanlardır. Çünkü biz mezarlıklardan bir şey koparılmasının doğru olmadığına inanıyoruz. Bu bitkinin doğal yayılış alanı bir mezarlık. Doğal olarak da koruma altında olan bir tür olarak hesaplıyoruz."
Tıbbi Aromatik Bitkiler ve Araştırmalar
Fidan, Siirt adaçayının ballıbabagiller familyasının tıbbi aromatik bitkiler grubunda yer aldığını ve birçok araştırmacının üzerinde çalışma yaptığı önemli bir bitki türü olduğunu belirtiyor. Endemik bitkilerin birey sayısının artırılmasının önemine vurgu yapıyor.