Adana’ya gidek mi?
Şırdanından yiyek mi?
Gastro kent olmanın keyfini Afyonkarahisar olarak hiç şüphesiz sürüyoruz. Her ne kadar son iki yıldır Gastronomi Fuarlarımız (Pandeminin de etkisiyle) sönük geçmiş olsa da biz hala Gastronomi kentiyiz.
Gastronomi edebiyatını bir kenara bırakıp şehrimizde son üç yıldır yer yer olan ama bir türlü tutunamayan bir lezzetten bahsetmek istiyorum.
FOTO ALTI: Adana'ya özgü Şırdan Yemeği
Şırdan…
Tipi acayip acayip şeylere benziyor olsa da efsanevi lezzetiyle Afyonkarahisar’da bir türlü kültürünü oturtamadık…
Sırf görüntüsünden dolayı önyargılı bir şekilde yemeyen varsa emin olun hayatında çok şey kaçırıyor demektir.
Tam yağlı ayran eşliğinde kimyon ve sumağa buladığınız pişmiş şırdanın damağınızda bıraktığı lezzet ile yeni bir şey keşfederken yaşadığınız his tam olarak birbiriyle aynı…
Nasıl oldu da bu lezzeti Adana’ya kaptırdık anlamış değilim.
Biraz araştırınca benzer bir türevinin merkezde olmasa bile ilçelerimizde yapıldığı bilgisine ulaşınca mutluluğumu görmeniz lazımdı.
Şırdan’a geri döenceğiz ama benzer türeviyle alakalı da bir iki cümle etmeden geçmek istemiyorum. Koyunun midesinin üçüncü bölümü olan Şırdan her hayvandan bir tane çıkıyor. Afyonkarahisar versiyonun da bu boruya benzer kısmın içine yüzde seksen büyükbaş hayvan ciğeri ve kıymasını püre haline getirip koyuyorlar. Uzunca bir süre haşlandıktan sonra ise tavaya alıp kısa bir tereyağı banyosunun akabinde dilimleyip servise hazır hale getiriyorlar.
Gelelim Adana’nın meşhur şırdanına…
Koyunun yukarıda belirttiğim bölgesinin içine iç pilav tarzında muazzam baharatlı bir pilav harcı hazırlayıp bunu salçalı suda iki ya da üç saat kadar kaynatmak suretiyle hazırlanıyor. Piştikten sonra raconu gereği kağıt üzerinde bol kimyon, limon ve sumak ile yiyorsunuz…
Öyle bir ağzınızda dağılıyor ki sanırsınız SSCB parçalanıyor…
Ağızda pare pare oluveriyor.
Yazarken akşam olsa da tekrar yemeye gitsem diye fırsat kolladığımı da itiraf etmek isterim.
Peki, bu Adana’nın meşhur sokak lezzetini Afyonkarahisar’da nerede bulabilirim.
Aslında yakın zamana kadar istikrarlı bir şekilde Afyonkarahisar’da şırdan bulmanız pek mümkün değildi. Şırdansever birisi olarak sürekli yaptığım sosyal medya aratmalarından dolayı bir gün İnstagram’da bir paylaşım gördüm.
Tabi test etmek amacıyla hemen verilen whatsapp numarasına yazdım.
“Merhabalar, şırdan hala mevcut mudur?”
Kısa bir süre içerisinde pat cevap geldi! Gayet kibar bir dille servislerinin halihazırda açık olduğunu belirten mesajın altına iliştirilen şırdan fotoğrafı büyük bir incelik ürünü olarak gözüme çarptı. Kendine ve yaptığına güvenen usta işinin, emeğinin ve dahi ürettiğini sergilemekten asla çekinmezdi. Hanımı da kandırarak hemen arabamıza atlayıp gecenin o saatinde Kurtuluşta adının sonradan Cumali Usta olduğunu öğrendiğim işletmeye doğru yola koyulduk.
İki şırdan ve iki büyük ayran ile finali yaptım.
Şırdan gayet güzel ve yumuşak pişmişi. Afyonkarahisar’da daha evvel yediklerimin haricinde pirincin içerisinde bol baharat ve kıyma olması artı olarak haneye yazıldı. Belli ki hazır dondurulmuş ürün değildi. Aynı günün sabahında el marifetiyle doldurulmuştu. Nitekim ertesi gün tekrar gittiğimde Cumali Usta ile sohbetimizi de ilerletince tahminlerimde yanılmadığım ortaya çıktı.
Son derece babacan bu abimizin ustalığı kadar esnaflığı da örnek oluşturacak cinsten. Güleryüz ve işletmeye dair sorulan sorulara detaylı bir şekilde cevap veriyor olması ayrı bir güzellik. Yeri hemen kurtuluşta meslek lisesi karşısında…
Yine belirtmem de fayda var ki şırdanın tipi sizi yanıltmasın zira lezzeti, görüntüsüne nazaran tam ters köşe yaptıracak kadar güzel.
Unutmadan şırdan akşam yenen bir sokak lezzeti olduğu için saat 19.00’dan sonra tezgahta satışa hazır oluyor. Şırdanın ne olduğunu tadının neye benzediğini merak edenler için zamanlamanızı ona göre ayarlayın derim.