Yeni medya teknolojileri ve web 2.0 altyapısında gelişen sosyal medya bireysel ve toplumsal iletişim biçimlerinin son halkasını oluşturmaktadır.
Sosyal medya kullanıcılarına anlık olarak diğer kullanıcılar ile düşüncelerini, fikirlerini tartışabilme, duygularını ortaya koyabilme, kişisel bilgilerini, fotoğraflarını, videolarını dijital platformlarda paylaşabilme imkanı tanımaktadır.
Bu haliyle geleneksel iletişim biçimlerine oranla yepyeni ve alışılmadık bir kullanıcı deneyimi sunan sosyal medyanın kullanım nedenleri, sosyal medyanın oluşturduğu alışkanlık ve tercihler ile hangi kullanıcı ihtiyaçlarını giderdiği ve ne gibi bir doyum sağladığı da araştırılması gereken önemli sorular haline gelmiştir.
Kullanımlar ve Doyumlar yaklaşımı ile sosyal medya ilişkisine dair yerli ve yabancı literatür incelendiğinde sosyal medyanın erken dönemlerinde gerçekleştirilmiş ve alana farklı uygulamalar penceresinden bakan çalışmaların varlığı görülmektedir
SOSYAL MEDYA
Sosyal medya terim olarak, kullanıcıların ağ teknolojilerini kullanarak etkileşimini ve iletişimini sağlayan araç, hizmet ve uygulamaların bütününü temsil eder. Günümüzde herkes tarafından sıkça kullanılan bu araçlar içerisinde birçok kategoriyi barındırmaktadır.
Sosyal ağların ve sosyal medyanın ortaya çıkması ve popülerleşmesi ile binlerce kişinin tek bir bireymişçesine birbirleriyle iletişim sağlamaları daha da kolaylaşmıştır. Bunu yanında sosyal paylaşım sitelerinde insanlar yaş, din, siyasi görüş hobi ve ilgi alanları gibi birçok alanda ve kategoride sınıflandırma ve etiketleme yapabilmektedir. Bu sınıflandırma ve etiketleme ile etkileşimlerin gruplar arasında nasıl meydana geldiği araştırılabilmektedir. Bu nedenle, farklı sosyal medya araçları, farklı hedef kitleleri, kullanım amaçları, kullanım biçimleri ya da yer aldıkları platform her ne kadar farklılık gösterse de temel yapısı genelde aynı mantık üzerine kurulmaktadır.
Yine de sosyal medyayı tam olarak tanımlamak zordur. Birçok benzer özellikler içeren uygulamaları, sosyal medyadır veya değildir diye tanımlamak kolay bir iş değildir.
İNSTAGRAM
Anlık anlamına gelen İngilizce “instant” kelimesi ile telgraf anlamına gelen İngilizce “telegram” kelimelerinin birleşiminden meydana gelen Instagram, 2010 yılının son çeyreğinde KevinSystrom ve Mike Krieger tarafından kurulmuştur. Instagram, 2012 yılının Nisan ayında Facebook tarafından 1 milyar dolara satın alınmıştır. 2013 yılında ise uygulamanın yaklaşık olarak ayda 130 milyon kullanıcısının bulunduğu tespit edilmiştir.
Instagram resmi web sayfasında Instagram; Apple iOS, Android ve Windows Phone cihazlarında kullanılabilen ücretsiz bir fotoğraf ve video paylaşma uygulaması olarak tanımlanmaktadır.
İnsanlar fotoğraflarını veya videolarını Instagram’a yükleyip bunları takipçileriyle ya da belirli arkadaş gruplarıyla paylaşabilmelerinin yanında arkadaşlarının Instagram'da paylaştığı gönderileri görüntüleyebilme, beğenebilme ve bunlara yorum yapabilme imkanına sahiptir. İnstagram her yaş grubuna hitap eden bir uygulama olduğu için üniversite öğrencilerinin de sıkça kullandığı popüler bir uygulamadır.
KULLANIMLAR VE DOYUMLAR
İngilizce karşılığı ‘‘UsesandGratificationTheory ’’ olarak tanımlanan Kullanımlar ve Doyumlar teorisini ilk kez ortaya koyan Psikolog ElihuKatz, medyanın insanlar üzerinde ne etki bıraktığına odaklanmak yerine insanların medya ile ne yaptıklarının önemli olduğunu ifade etmiştir. Bu yaklaşım ortaya çıkmadan önce izleyici pasif olarak görülmüş ve medyanın izleyiciyi yönlendirdiği, şekillendirdiği üzerinde durulmuştur. Böylece Kullanımlar ve Doyumlar yaklaşımıyla ilk defa, izleyicinin medyayı kullandığı, ondan belli bir doyum sağladığı görüşü gelişmeye başladı. Bu yeni yaklaşıma göre izleyiciler, kitle iletişim araçlarının pasif alıcıları ya da kurbanları değildirler. Yani insanlar, medyayı bir takım gereksinimlerini karşılamak amacıyla aktif olarak kullanmaktadır. Bir başka ifadeyle Kullanımlar ve Doyumlar yaklaşımında bireyler, medya karşısında pasif değildir. Yani bireyler aktif konumdadır ve bireyler, ihtiyaçlarına göre medyayı kullanır, geniş bir seçenek sunan medya içeriği yelpazesinden dilediğini özgürce seçer ve sonucunda bir doyum elde eder. Üniversite öğrencileri sosyal medyayı aktif kullandıkları için ve iletişim kurmakta zorluk çekmedikleri hatta iletişim kurmanın kolaylaştırdığı için sosyal medyada büyük ölçüde doyum elde ederler.