Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ev sahibi ve kiracı arasındaki sözleşmelerin detaylı bir şekilde incelendiğini ve kira gelirini eksik gösterenlerin belirleneceğini duyurmuştu. Bu inceleme kapsamında, içinde kaynanaların da oturduğu 2 milyon konut tespit edildi.
Ekonomim yazarı Abdullah Tolu, bu vergi türünü 'kaynana vergisi' olarak adlandırdı. Resmi olarak bu ada sahip olmayan vergi, kaynanalarını evlerinde kira almadan oturtan gelin ve damatların ödeyecekleri gelir vergisi olarak tanımlanıyor. Bu düzenleme yıllardır uygulanmakta ancak genellikle göz ardı edilmektedir.
Maliye, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nden elde edilen verileri analiz ederek, kira geliri elde edebilecek potansiyel konutları belirledi. Bu süreçte, yaklaşık 4,5 milyon konut kiracı ve ev sahipliği açısından incelendi ve içinde kaynanaların da oturduğu 2 milyon konutun kira geliri elde edebilecek potansiyelde olduğu tespit edildi.
Yasa da durum ne?
Maliye, bu konutlara tek tek giderek, kiralık olanları ve oturanları belirleyecek. Kiracılardan kira sözleşmesi ve ödeme bilgileri isteniyor. Konut sahipleri, kira almasalar bile kaynanalarının kullanımına bırakılan konutlar için gelir vergisi ödemek zorunda. Bu düzenleme, Gelir Vergisi Kanunu'nda yer alan "emsal kira bedeli" kuralıyla destekleniyor.
Bu kurala göre, bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılan konutlar için emsal kira bedeli belirleniyor ve bu bedel üzerinden vergilendirme yapılıyor.
Emsal kira bedeli kaynanalar ile sınırlı değil
Söz konusu maddede sayılan “emsal kira bedelinin uygulanmayacağı kişiler” arasında kaynanalar bulunmuyor. Dolayısıyla, sahibi olunan konutun kaynananın kullanımına bedelsiz bırakılması halinde, bu konutun emsal kira bedeli üzerinden "kira alınıyormuş gibi" kira geliri beyan edilip gelir vergisi ödenmesi gerekiyor.
Ayrıca emsal kira sadece kaynanalar ile sınırlı değil. Söz konusu maddede sayılan “emsal kira bedelinin uygulanmayacağı kişiler” arasında sadece kaynanalar değil, amca, dayı, hala, teyze, yeğen de yer almıyor.
