Bugünkü köşe yazısında Ekonomimcom yazarı Bumin Doğrusöz, önümüzdeki günlerde Meclis’e sunulması beklenen Kanun Teklifi Tasarısı hakkında şu ifadeleri kullandı: “Taslak, Vergi Konseyi’nde bile değerlendirilmemiş durumda. Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80. maddesi uyarınca, ticari veya zirai faaliyet kapsamında olmayan gayrimenkuller, haklar, gemi ve gemi paylarının iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde elden çıkarılması halinde elde edilen değer artışı kazancı vergilendirilmekte; ancak 5 yılın sonunda elde edilen kazanç vergi muafiyeti kapsamında değerlendirilmektedir.”
Kanunun mükerrer 81. maddesinde ise kazancın belirlenmesinde, iktisap bedeli ile elden çıkarılan mal ve hakların TÜİK tarafından belirlenen Yurt-İçi Üretici Fiyat Endeksi’ndeki artış oranında (artış oranının %10 veya daha fazla olması şartıyla) artırılarak hesaplanacağı öngörülüyor. Böylece, söz konusu kazancın enflasyona bağlı kısmının vergilendirilmemesi hedefleniyor.
2024 yılında bu kazançlardan elde edilen gelirlerin 87 bin TL’si vergi muafiyeti kapsamında olacak.
GELİR VERGİSİ İSTİSNASI VE UYGULAMA SÜRESİ: 5 YILLIK DEĞERLENDİRME
Bumin Doğrusöz, 2023 yılında 10.389 mükellefin beyanname verdiği ve yaklaşık 3,5 milyar TL tutarında matrah beyan edildiği, bu beyanlar sonucunda ise 977 milyon TL vergi ödendiği bilgisini paylaşarak, gelir vergisi istisnasının 5 yıllık süreyle uygulanmasının gerekçelerini açıkladı.
Doğrusöz, 5 yıllık sürenin temel amacının, kişilerin yatırım amaçlı olmayan, özellikle taşınmaz sektöründe spekülatif hareket etmeyen ve tasarruf amaçlı edindikleri taşınmazlardan elde ettikleri kazançları vergi dışı bırakmak olduğunu belirtti. Ayrıca, bu uygulamanın kurallarının değiştirilmesi planlandığını da vurguladı.
Bumin Doğrusöz, planlanan değişikliğe göre, 87 bin TL’lik istisna kaldırılarak, artık gayrimenkul satış kazançlarının alımından itibaren vergiye tabi olacağını açıkladı. Bu düzenleme ile bir gayrimenkulün ne zaman satılırsa satılsın vergilendirileceği belirtiliyor.
VERGİ MUAFİYETİ VE İKİNCİ SATIŞLAR: KARMAŞIK KURALLAR ALTINDA BİR KILAVUZ
Cümle: Doğrusöz, vergi dışı kalma süresinin sadece bir konut için geçerli olduğunu vurgulayarak, “Bu kuraldan sadece bir kez ömür boyu faydalanabilecekleri belirtildi. Ancak bu muafiyetin ikinci satışlar için mi geçerli olacağı netlik kazanmamıştır” dedi.
Örneğin, bir kişinin 10 sene önce edindiği ve bugün 8 milyon değerinde olan bir konutu ile 9 sene önce edindiği ve günümüzde 50 milyon değerinde olan başka bir evi varsa, 5 senelik vergi muafiyeti imkanından yararlanmak isteyen bu kişi, bu hakkını 50 milyon değerindeki konutu için kullanmak isterse, önce onu mu satmak zorunda, yoksa diğerini sattığında vergisini ödeyerek ikinci satışına dair hakkını saklayabilecek midir? Bu sorunun yanıtı gelecekteki uygulamalarla netlik kazanacaktır,” şeklinde konuştu.
GAYRİMENKUL VERGİ DÜZENLEMESİ: YENİLEME PLANLARI TEHLİKEDE
Gayrimenkul satışlarından elde edilen kazancın büyük bir kısmı vergiye tabi olacak olması, ev sahiplerinin yenileme planlarını ciddi şekilde etkileyebilir.
Bumin Doğrusöz, mevcut düzenlemenin ev sahiplerini evlerini yenilemekten alıkoyabileceğini vurgularken, “Özellikle dar ve orta gelirli kesimde, aileler birikimlerini, borçlarını ve kredilerini kullanarak konut sahibi oluyorlar. Ancak gelecekte, evlerini sattıklarında elde ettikleri parayı biraz artırarak daha iyi bir konut alabilmeyi hayal eden bu kesim, yeni düzenleme ile bu imkanı kaybedebilir” şeklinde konuştu.
