Dünyanın kekik ihtiyacı nereden karşılanıyor

Kekik ekim alanlarının yüzde 91,2’sine sahip olan Denizli, üretimin de tamamına yakın bir bölümünü tedarik ediyor.

Denizli İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce 1994-2000 yılları arasındauygulanan yoğun eğitim ve yayım çalışmaları sonucunda ilk defa istatistiklere 2000 yılında 1750 hektar olarak yansıyan kekik ekim alanları yıllar itibariyle katlanarak arttı. 2023 yılında Denizli’de 19 bin 714 ha alanda 26 bin 983 ton kekik üretimi gerçekleştirildi. Pamukkale, Güney, Çal, Buldan, Bekilli, Tavas ve Kale ilçeleri üretimin en yoğun yapıldığı yerler olarak ön plana çıkarken, Türkiye kekik ekim alanlarının yüzde 91,2’sine sahip olan Denizli, üretimin de yüzde 89.6’sını karşılıyor.

Dünyanın kekik ihtiyacının Denizli’den karşılandığını belirten Denizli İl Tarım ve Orman Müdürü Şakir Çınar; “Ülkemiz birçok kekik türünün gen merkezi ve anavatanı konumundadır. Kültüre alınmadan önce ticareti yapılan kekiğin önemli bir kısmı Ege ve Akdeniz Bölgesinin kıyıya bakan yüksek kesimlerinden toplanarak ihracatı yapılmıştır. 1990’lı yıllarda Dünya piyasalarındaki talep artışına bağlı olarak kekik bitkisinin kültüre alınması ile ilgili Ar-Ge çalışmaları yoğunlaştırılmıştır. Özellikle 2000’li yıllardan sonra bilyalı kekik olarak bilinen (Origanum onites L.) türünün Denizli’de tarla yetiştiriciliğine geçilmesi ile kekik üretimi ve ticaretinde önemli gelişmeler yaşanmıştır. İlimizde yetiştiriciliği yapılan bu kekik türü, 2021 yılında Türk Patent Enstitüsü tarafından coğrafi işareti alınarak ‘Denizli Kekiği’ olarak tescillenmiştir. İlimizde kekik yetiştiriciliği ile ilgili çalışmalara, İl Müdürlüğümüz tarafından 1992 yılında Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünden temin edilen kekik fideleri ile başlanmıştır. Bu fideler ile Baklan İlçemizde 500 metrekare alanda ve 1993 yılında Çal İlçesi Kabalar Mahallesinde 7 dekar alanda kekik demonstrasyonu kurulmuştur. Buralardan alınan olumlu sonuçlar üzerine İlimizin farklı lokasyonlarında yoğun bir eğitim ve yaygınlaştırma çalışmalarına başlanmıştır. Sonraki yıllarda kekik özellikle ilimizin Gözler, Uzunpınar, Kurtluca ve Güzelpınar bölgesine çok iyi uyum sağlamıştır” dedi.

Denizli Kekiği dünya pazarına ihraç ediliyor
Kekik üretiminin ihracattaki önemine işaret eden Çınar, “Baharat, ilaç, kozmetik ve kimya sektörü başta olmak üzere pek çok kullanım alanı bulunan kekik, ülkemizin tıbbi ve aromatik bitkiler dış ticareti içerisinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Dünyada kekik dış ticaret hacmi doğadan toplananlarla birlikte 25 bin ton civarındadır. Bunun yaklaşık yüzde 70-75’i ülkemiz tarafından karşılanmaktadır. 2023 yılında 16.966 ton kekik ve 68,5 ton kekik yağı ihracatından 55,2 milyon $ gelir elde edilmiştir. Bu verilere göre Dünya kekik üretimi ve ticaretinde Denizli ayrı bir yere sahiptir. İlimizde üretilen kekikler başta ABD, Almanya, İtalya, Kanada, Polonya, Hollanda, Fransa, Japonya ve Avustralya olmak üzere dünyanın pek çok ülkesine ihraç edilmektedir” diye konuştu.