Uzman isim uyardı! Bireysel emeklilik sisteminde yeni devir başlıyor! Tüm detaylara haberimizden ulaşabilirsiniz.
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ DEĞİŞİYOR
Bankalarda yaşanan sıkılaşma dönemlerinin ardından vatandaşın krediye ulaşması da zorlaşmaya başladı. Birçok banka faizlerini artırmaya devam ederken kredi başvurusu yapan müşterilerine BES zorunluluğu getirdi. Bankadan ayrılmak isteyen müşterilere ise üç seneden önce bankadan ayrılamayacağı söyleniyor. BES ile ilgili açıklamaları TÜKONFED Bankacılık Komisyonu Başkanı Hüseyin Ölmez yaptı. Ölmez açıklamasında şu sözlere yer verdi; ‘Katılımcı, BES girişi tarihi itibariyle en az 10 sene sistemde bulunma şartıyla 56 yaşını tamamladıktan sonra emekli olabiliyor. Bankaların Finansal Tüketicilerden Alınabilecek Ücretler Hakkında Usul ve Esaslar kapsamında hiçbir TCMB tebliğinde böyle bir düzenleme yer almıyor. Ama bankanın faiz dışı gelir getirebilme isteği ve çalışana verilen hedefler, tüketicinin kredi ulaşmasındaki zorlukla birleştiği zaman kredi talep eden müşteriye BES zorunluluğu getiriliyor. BES katılımcısına ödediği katılım parası ve paranın değerlendirildiği menkul kıymetlerden gelen getiri çıkış başvurusundan 20 gün sonra katılımcıya ödeniyor. Ama BES’e teşvik için verilen devlet katkısının sistemde en az 3 sene kalınırsa yüzde 15’i, en az 6 sene kalınırsa yüzde 35’i, en az 10 sene kalırsa yüzde 60’ı emekli olması, vefat etmesi veya sakatlığı durumunda yüzde 100’ü ödeniyor. Katılımcı ilgili kanun düzenlemelerine göre verilmesi gereken bütün evrak, ayrılma bilgi ve talep formu imzalayarak posta yoluyla ya da dijital kanallar aracılığıyla eksiksiz şekilde şirkete ulaştırır ve ilgili bilgi ve belgelerin şirkete ulaşmasından sonraki 20 iş günü içinde BES hesabındaki birikim ve devlet katkısı hesapta varsa şirket tarafından katılımcının belirttiği hesaba aktarılır. Daha sonra devlet katkısı tutarından katılımcının hakkı varsa bu tutarlar da 5 iş günü içinde hesaba aktarılır. E-Devlet sistemi üzerinden cayma, aktarım, ayrılma ve emeklilik işlemleriyle ilgili talep, bilgi ve belgelerin başvuru sahipleri ve şirketler arasında iletilmesine ve hak sahipleri tarafından aranmayan paralara ilgili bilgi şirket adına iletilmesine aracılık ediyor.’
BES katılımcılarının nakit ihtiyaçları nedeniyle sözleşme sonlandırma isteyen kişilere ucuz ve avantajlı kredi imkanı tanınıyordu. Bu şekilde BES birikimlerini alacağını söyleyerek bankaya devreden kişiler ucuz kredi kullanabilecek. Yeni düzenleme 6 ay içinde yürürlükte olacak. Konu ile ilgili yetkili isim Gökhan Uçar kredi kolaylığı ile ilgili şu açıklamaları yaptı; ‘BES bireylere aktif çalışma döneminde devlet teşviki ile tasarruf yapma imkanı sunan birikim ya da emekli oldukları zaman ikinci bir emekli maaşı almalarını sağlayan özel bir emeklilik sistemi. Bu sistemle tasarruf etmek isteyen kişiler yüzde 30 devlet katkısı avantajıyla tasarruf yapabiliyor ve istedikleri zaman birikimlerini alabiliyor. Ama sistemde 10 sene ve 56 yaşı dolduran kişiler devlet katkısı ve avantajlarla ikinci emeklilik hakkı elde etmiş olur. BES ile ilgili kurulduğu 2003 senesinden günümüze kadar yapılan en büyük değişim 2013 Ocak ayı itibariyle sisteme getirilen devlet katkısı uygulaması. 2012 senesi sonu itibariyle 2.6 milyon olan katılımcı sayısı uygulamayla birlikte 2013 senesi sonunda 4 milyona yükseldi. BES kurulduğu günden bugüne kadar devlet tarafından katılımcı lehine alınan bütün kararlar kesintilerin en aza düşmesi, fon çeşitliliği, devlet katkısı ile beraber ülkemizde en çok tercih edilen güvenli yatırım aracı haline geldi. 2023 senesinde 8.3 milyon katılımcı yer alıyordu. BES’e giren bütün katılımcılar emeklilik şirketleriyle kendilerine sunulan risk ve yatırım eğilimlerini ölçen risk analiz anketlerine katılıp kişisel eğilimlerine göre kendilerine uygun fonu tercih edebiliyor. Aynı zamanda orta ve uzun vadeli kalacak olan katılımcılar fon karmalarına yönelerek yüksek getiri elde edebiliyor. Mart 2023 tarihinde yapılan değişikliklerle birlikte katılımcılara avantajlı kredi imkanı da başlatıldı. Uygulamayla beraber katılımcılar alacağın devir sözleşmesiyle bütün birikimlerini bankaya teminat gösterip avantajlı ve kolay kredi temin edebiliyor.’ BES Kısmen Ödeme Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ise Resmi Gazete aracılığıyla banka müşterileriyle paylaşıldı. Yönetmelik 1 Temmuz tarihi itibariyle yürürlükte olacak. Yönetmelikte kısmen ödeme hakkını en az 5 sene kullanmayan müşteriler başvuru tarihi itibariyle aylık brüt asgari ücret tutarının en az 5 katı katkı payı ödediği sözleşmeden belli şartlarda birikimini yüzde 50’sine kadar evlilik, konut, eğitim, doğal afet sebebiyle kısmen ödenmesi için emeklilik sigorta şirketine başvuru yapabilecek.